Afrikanerler: Güney Afrika'nın Beyaz Azınlığı
Afrikanerler, çoğunlukla Güney Afrika ve Namibya'da yaşayan, kökenleri 17. yüzyılda bölgeye yerleşen Hollandalı, Alman ve Fransız Huguenot göçmenlere dayanan bir etnik gruptur. Dilleri, Hollandacadan evrilmiş bir Batı Germen dili olan Afrikaans'tır. Tarih boyunca Güney Afrika siyasetinde ve ekonomisinde önemli bir rol oynamışlardır.
Tarihçe
- İlk Yerleşimler (17. Yüzyıl): Afrikanerlerin kökleri, 1652'de Hollanda Doğu Hindistan Şirketi tarafından kurulan Cape Town'daki ilk Hollandalı yerleşimcilere dayanır. Zamanla buraya, başta Hollanda'dan olmak üzere Almanya ve Fransa'dan da göçmenler gelmiştir. Bu farklı grupların karışımı, Afrikaans dilinin ve özgün bir Afrikaner kimliğinin oluşmasına yol açmıştır.
- Büyük Göç (Groot Trek): 1830'larda, Britanya İmparatorluğu'nun Cape Kolonisi üzerindeki kontrolünün artması ve köleliğin kaldırılması gibi nedenlerle, birçok Afrikaner çiftçi (Boer) iç bölgelere doğru göç etmiştir. Bu olay, Büyük Göç (Groot Trek) olarak bilinir ve Afrikaner tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır.
- Boer Cumhuriyetleri: Büyük Göç sonucu, Afrikanerler iç bölgelerde Transvaal ve Özgür Orange Devleti gibi bağımsız Boer cumhuriyetlerini kurmuşlardır.
- Boer Savaşları: 19. yüzyılın sonlarında, Britanya İmparatorluğu ile Boer cumhuriyetleri arasında Boer Savaşları yaşanmıştır. Britanya'nın galip gelmesiyle Boer cumhuriyetleri Britanya kontrolüne girmiştir.
- Apartheid Dönemi: 20. yüzyılın ortalarında, Afrikaner milliyetçisi Ulusal Parti'nin iktidara gelmesiyle Apartheid olarak bilinen ırkçı ayrımcılık politikası uygulanmıştır. Bu dönemde, Afrikanerler Güney Afrika'daki siyasi ve ekonomik gücü ellerinde tutmuşlardır.
- Apartheid'ın Sonu: 1990'larda, uluslararası baskı ve iç muhalefetin artmasıyla Apartheid rejimi sona ermiştir. Nelson Mandela'nın serbest bırakılması ve çok ırklı seçimlerin yapılmasıyla Güney Afrika'da yeni bir dönem başlamıştır.
Kültür ve Kimlik
- Dil: Afrikaans, Afrikaner kimliğinin önemli bir parçasıdır. Hollandacadan evrilmiş olmasına rağmen, kendine özgü bir dil olarak kabul edilir.
- Din: Afrikanerlerin çoğu, Hollanda Reform Kilisesi gibi Kalvinist kiliselere mensuptur. Din, Afrikaner kültüründe önemli bir rol oynamıştır.
- Aile ve Topluluk: Afrikaner toplumunda aile ve topluluk bağları güçlüdür.
- Mutfak: Afrikaner mutfağı, Hollanda, Alman ve Malay etkilerini taşır. Biltong (kurutulmuş et), boerewors (çiftçi sosisi) ve potjiekos (güveç) gibi yemekler popülerdir.
- Müzik: Afrikaans müzik kültürü zengindir. Yerel müzik türlerinin yanı sıra, Afrikaans rock ve pop müzik de yaygındır.
Günümüzde Afrikanerler
Apartheid'ın sona ermesiyle birlikte Afrikanerlerin Güney Afrika'daki siyasi ve ekonomik gücü azalmıştır. Ancak, hala önemli bir azınlık grubu olarak varlıklarını sürdürmektedirler. Birçok Afrikaner, yeni Güney Afrika'ya uyum sağlamaya çalışırken, bazıları geçmişe özlem duymakta ve kültürel kimliklerini koruma çabası gütmektedir.
- Ekonomi: Afrikanerler, tarım, madencilik, sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet göstermektedirler.
- Siyaset: Afrikanerler, çeşitli siyasi partiler aracılığıyla temsil edilmektedirler.
- Kültürel Koruma: Birçok Afrikaner, Afrikaans dilini ve kültürünü korumak için çeşitli kuruluşlar kurmuştur.
- Göç: Bazı Afrikanerler, suç oranlarının yüksekliği ve ekonomik fırsatların kısıtlılığı nedeniyle Güney Afrika'dan başka ülkelere göç etmektedirler.
Tartışmalar
Afrikanerler hakkında birçok tartışma bulunmaktadır:
- Apartheid Mirası: Afrikanerlerin Apartheid dönemindeki rolleri hala tartışma konusudur. Birçok kişi, Afrikanerlerin bu politikadan dolayı özür dilemesi ve tazminat ödemesi gerektiğini savunmaktadır.
- Azınlık Hakları: Afrikanerlerin azınlık hakları ve kültürel kimliklerinin korunması konusu, Güney Afrika'daki siyasi gündemde önemli bir yer tutmaktadır.
- Irkçılık İddiaları: Bazı Afrikanerlerin ırkçı davranışlarda bulunduğuna dair iddialar zaman zaman gündeme gelmektedir.
- Gelecek: Afrikanerlerin Güney Afrika'daki geleceği, ekonomik ve sosyal değişimlerle birlikte şekillenmeye devam edecektir.